Slotwoord door Joost Röselaers bij de laatste Vrije tafel van het seizoen 2023 / 2024
Geschreven door lieuweboudewijnHet thema dit seizoen was: Wie is de mens?
Dat is de vraag, die dit seizoen centraal heeft gestaan in de Vrije Tafels.
We mogen terugkijken op vier gevarieerde en inspirerende avonden, waarin de vraag telkens vanuit een ander gezichtspunt werd benaderd.
Ik neem de avonden kort met u door.
De eerste avond waren psychiater Esther van Fenema en ik de sprekers, aan de hand van ons boek: de leegte voorbij- op zoek naar een verhaal dat ons verbindt.
Wie is de mens zonder gedeeld verhaal?
Want daar hebben we de afgelopen decennia in rap tempo afscheid van genomen- van zuilen, kerken, politieke ideologieën. De mens is vrijer dan ooit. Maar wat verbindt al die vrije mensen aan elkaar?
Wie is de mens: In een samenleving, die steeds veelkleuriger wordt!
Dat gegeven (de veelkleurigheid) stond centraal tijdens de tweede avond van dit seizoen. Burgemeester Ahmed Marcouch was toen onze gast, en hij ging in gesprek met Zekria Amani– oud-vluchteling en nu dialoogleider. Zekria bleek ook dichter te zijn, en eindigde de avond met een bezield gedicht. Marcouch vertelde over het belang, om je in de traditie van de ander te verdiepen. Om je echt te interesseren in de ander, hoe verschillend ook. Dat doet hij bijvoorbeeld rond religieuze feestdagen.
Marcouch grijpt elk religieus feest aan- christelijk, joods, islamitisch, hindoe, om verbindingen te leggen. En om te wijzen op gedeelde verlangens: naar vrede. Naar licht. Naar ontmoeting.
De derde avond waren Anne Kervers en Flip Witte te gast. De vraag ‘wie is de mens’ werd toegespitst op de natuur.Wie is de mens in relatie tot al het leven om ons heen? De keuze voor Anne Kervers was een spannende,zij is voorvrouw van Exctinction Rebellion, en vooraf kregen we daar de nodige kritische reacties op. Maar wat werd het een bijzondere avond- in alle saamhorigheid.
Er was een sfeer, die je het Parlement wel vaker zou toewensen. Of de Talkshows. Oprechte aandacht voor elkaar. En nieuwsgierigheid.
En vanavond werden we geïnspireerd door Hans Borstlap. Wie is de mens? De mens is een zoekend, kwetsbaar wezen. Van bestaanszekerheid kan per definitie geen sprake zijn. De politiek moet überhaupt oppassen, met valse beloften. Borstlap staat voor aloude Nederlandse principes:Ga met elkaar in gesprek. Probeer eruit te komen. En laat de overheid toekomstgericht zijn.Er zijn oplossingen voor de grote problemen van onze tijd. Het zullen geen perfecte oplossingen zijn. Maar het kan beter dan nu!
Vier mooie avonden.
Met diverse sprekers. Van Joodse, Christelijke en Islamitische origine. Man en vrouw. Jong en oud.
Wat heeft het mij geleerd over de vraag: wie is de mens? Allereerst: neem die vraag zelf ernstig! Wees nieuwsgierig naar elkaar. Wie is de mens?
Esther en ik pleiten ervoor om ons weer met elkaar te verbinden. Ahmed Marcouch laat zien, hoe nieuwsgierigheid voor verbinding zorgt. Op de avond met Anne Kervers en Flip Witte bleek dat Exctinction Rebellion dezelfde zorgen deelt als velen van ons; zorgen over de toekomst van deze aarde. En dat zij zich in willen zetten voor een betere toekomst- voor ons allen.
Vanavond namen we de mens serieus, in al zijn kwetsbaarheid. En ook, in alle onzekerheid waar de overheid mee te maken heeft. En we gingen op zoek naar bouwstenen voor een betere toekomst.
Wie is de mens? Het begint bij nieuwsgierigheid.
Laten we het gesprek voortaan voeren in zalen als deze. En niet op social media. En helaas ook niet in vele talkshows. Hier begint het. Hier begint verbinding en een gedeeld verhaal.
Wie is de mens? Het tweede aspect dat ik tenslotte wil noemen, aan de hand van onze vier avonden, en in het verlengde van het eerste, is een overwonnen vertrouwen. Tegen de klippen op.
De vier avonden eindigden allen positief. Hoopvol.
Een betere toekomst is mogelijk. Als we elkaar maar in de ogen kijken.
Als we nieuwsgierig zijn. Als we openstaan voor de dromen en de inspiratiebronnen van de ander.
Voor die betere toekomst zijn drie soorten mensen nodig, en die hebben we het afgelopen jaar allemaal het woord gegeven:
Er zijn profeten nodig, die ons vertellen dat we de verkeerde kant op gaan. Er zijn dromers nodig, die ons laten zien welke kant het wel op kan gaan. En er zijn wijze beleidsmakers nodig, als Hans Borstlap,om concreet te zorgen voor de volgende stappen.
We hebben een prachtig seizoen achter de rug.
En we zijn dromers genoeg om te denken,
dat we dat niveau het komend seizoen kunnen evenaren.
Voor nu: een goede zomer.
Blijf nieuwsgierig. En blijf- ondanks alles- hoopvol!