Ga met God en Hij zal met je zijn

Deze eerste regel van lied 416, dat ook in onze gemeente vaak gezongen wordt, klinkt als een opdracht en een belofte. Het lied is een vertaling van de Engelse hymne ‘God be with you till we meet again’. Het is geschreven als een christelijke groet bij een afscheid (christian farewell), gebaseerd op de etymologische betekenis van ‘good-bye’. In het laat – Middelengels werd het geschreven als ‘Godbwye’ of ‘God.b.w.ye’, dus eigenlijk ‘God be with you’ (God zij met u/jou).

Ga met God

Hoe doe je dat: met God gaan? ‘Er is jou, mens, gezegd wat goed is; wat God van je vraagt’, schrijft de profeet Micha (Micha 6:8). Wat vraagt God van de mens, van ons? Het misschien bevreemdende antwoord van Micha is niet: God wil dat wij offers brengen. God wil gehoorzaamd en/of aanbeden worden. Niets anders, zegt de profeet, wil God van ons mensen dan: ‘Recht doen, trouw betrachten en ootmoedig wandelen met je God.’

Hij zal met je zijn

Sommigen zullen moeite hebben met Hij. Wat mij betreft zou er ook Zij mogen staan. Misschien zou dat zelfs beter zijn. Voor mij staat Hij/Zij niet als aanduiding voor een persoonachtig wezen, maar als aanduiding voor de ‘ondoorgronde Liefde, Grond van het bestaan’, waar onze belijdenis naar verwijst. Deze Liefde openbaarde zich aan Mozes met de Naam Ik-zal-er-zijn. Mozes beseft dat hij iets moet doen tegen het onrecht van onderdrukking en uitbuiting. Als hij de mensen bevrijdt en naar een leven in vrijheid voert, dan zal de Liefde met hem zijn. In onze inzet voor de medemens in nood staat God aan onze kant.

Ga met God en Hij zal met je zijn

Het is een groet bij een afscheid, maar ook een zegen. Vaak staat in de Bijbel ‘zegenen’ waar het in onze taal vertaald wordt met ‘groeten’ of ‘afscheid nemen’. Zegenen is in de bijbelse teksten heel gewoon, dagelijkse praktijk. Waarom hebben wij dan vaak een zekere schroom om te zeggen: ‘Ga met God!’ of ‘God zegene je!’

Aan het einde van een kerkdienst worden we heengezonden naar onze plaats en taak indachtig onze verantwoordelijkheid voor de wereld en haar noden, maar niet zonder de bede om Gods zegen voor alle aanwezigen. Deze zegen is geen eenzijdige, vrijblijvende gave. Een zegen is altijd ook een opdracht. Als wij elkaar Gods zegen toewensen, hoe of waar dan ook, of Gods zegen met elkaar ontvangen, dan vraagt dat van ons om zo met elkaar om te gaan dat wij een zegen zijn voor elkaar.

Andersom mag je, denk ik, ook zeggen dat waar mensen elkaar met liefde bejegenen, God zijn zegen geeft: ‘Ubi caritas et amor, Deus ibi est.’ Of met een andere oude gezegde: ‘Waar liefde woont gebiedt de Heer zijn zegen.’

Zegen

Deze zegen wil ik u graag meegeven voor het nieuwe jaar. Wij mogen het nieuwe jaar ingaan, niet wetend wat de toekomst brengen zal, maar erop vertrouwend dat God, wiens Naam Ik-zal-er-zijn ook een belofte is, altijd met ons zal gaan.