Het gesprek over voltooid leven in de kerk

Het gesprek over voltooid leven in de kerk gaat door. Op de laatste lunchbijeenkomst voor de zomer hebben we daarover al met elkaar van gedachten gewisseld. De tafels in de grote consistorie waren mooi gedekt, de broodjes lekker en de ‘symbolische’ soep – onze kok maakt namelijk altijd soep met een verhaal. Dit keer had ze geprobeerd om in haar soep het levenseinde – de grijze kleur van de champignons, te verbinden met nieuw leven – de ringen van de lente-uitjes: de soep was smakelijk. Er was veel belangstelling voor de lunch-met-gesprek. Alle stoelen waren bezet.

Tijdens de discussie spraken we over verschillende zaken: of het aanbod van ruimere mogelijkheden voor levensbeëindiging op verzoek een vraag creëert of juist rust geeft; over het vroegere taboe op het spreken over zelfdoding binnen de psychiatrie en over het hedendaagse suïcide-protocol; over het besmettelijk karakter van zelfdoding, of is het eerder een kwestie van genen?; over het werk van de Levenseindekliniek; over het besef dat ieder levensverhaal, en ook iedere stervenswens, uniek is – algemene richtlijnen zijn nauwelijks op te stellen en we spraken over de onhelderheid van de term ‘voltooid leven’. We besloten het gesprek met de vraag of je eigenlijk zelf je leven wel voltooien kunt. Is dat niet aan anderen? Misschien zelfs aan de Ander-met-een-hoofdletter?

Over het voltooide leven kun je met elkaar in gesprek gaan, maar je kunt er ook over preken. Rachel Adriaanse, gemeentelid van de remonstranten in Den Haag, heeft dat al vaker gedaan en binnenkort doet ze dat bij ons. Over haar komst naar Oosterbeek schrijft ze:

Een psycholoog op de preekstoel? Bij de remonstranten kan dat! Op zondag 8 juli houdt Rachel Adriaanse een overdenking over ouderdom en waardigheid. Oud is in, lijkt het wel. Regelmatig verschijnen er berichten in de media over ouderdom, zorgkosten en voltooid leven. Ouderen lijken vooral een economische kostenpost en een politiek probleem. Hoe kunnen we waardiger en spiritueler over de laatste levensfase nadenken?

Rachel Adriaanse is als GZ-psycholoog werkzaam in de ouderenzorg, in woonzorgcentrum Nolenshage in Den Haag. Ze werkt met name voor cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en voor mensen die palliatieve, terminale zorg krijgen.

Binnen de Broederschap is Rachel betrokken bij een bezinning op voltooid leven. De medische, juridische, ethische en theologische aspecten worden in verschillende werkgroepjes onder de loep genomen, met als doel om te komen tot het schrijven van een bezinningsbrief: stof tot nadenken over dit belangrijke en gevoelige onderwerp voor de leden en vrienden van onze kerk.

Komt u vooral luisteren naar de overweging van Rachel Adriaanse. Het is een nieuwe kans om met elkaar in gesprek te gaan over vragen rond het levenseinde.

Wat?: Lekenpreek over voltooid leven

Wie?: Rachel Adriaanse (overweging) en Annemarieke van der Woude (dienst)

Wanneer?: zondag 8 juli, Remonstrantse Kerk, Oosterbeek

Annemarieke van der Woude